In de herfst van je carrière

Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) is Nederland grofweg in te delen in zes verschillende sociale klassen. Onderaan de maatschappelijke ladder bevindt zich het zogenaamde precariaat, ongeveer 15% van de bevolking (eind 2014).

De term precariaat, een samentrekking van precair en proletariaat, is afkomstig van de econoom Guy Standing, momenteel werkzaam als hoogleraar aan de Universiteit van Londen. In zijn boek uit 2011 wijst hij op diverse onzekerheden op cultureel, economisch, politiek en sociaal vlak voor een groeiende groep mensen aan de onderkant van de samenleving. Daarnaast onderscheidt het SCP nog een groep bestaande uit onzekere werkenden (nog eens 14% van de bevolking). Een groot deel van de onzekerheid onder beide groepen is toe te schrijven aan een gebrek aan (zeker) inkomen.

Daar waar Standing en het SCP tijdelijke en vaak slecht betaalde banen in loondienst bedoelen, vraagt recent onderzoek zich hardop af of een deel van de zzp’ers niet een soort modern precariaat vormt. Omdat het werk van zzp’ers per definitie tijdelijk en onzeker is, stellen auteurs De Vries en Dekker een tweetal voorwaarden.

“Recent onderzoek vraagt zich hardop af of een deel van de zzp’ers niet een soort modern precariaat vormt”

Zzp’ers bevinden ze zich pas écht in een precaire positie wanneer (1) hun inkomen langdurig laag is en (2) wanneer men niet kan terugvallen op alternatieven. Denk hierbij aan het inkomen van een partner of uit een deeltijdbaan naast het zzp-schap. Eén van de belangrijkste conclusies luidt dat slechts een fractie van de Nederlandse zzp’ers zich in een dergelijke precaire financiële situatie bevindt. Anders gesteld, maar weinig zzp’ers zitten gedurende langere tijd in economisch zwaar weer. En mocht het tijdelijk wat minder gaan – een risico van het vak – dan kan men in veel gevallen een beroep doen op alternatieve inkomstenbronnen.

“Slecht een fractie van de Nederlandse zzp’ers bevindt zich in een precaire financiële situatie”

Een blik op het economische nieuws van de laatste tijd leert dat momenteel alle seinen op groen staan. Het consumentenvertrouwen staat op het hoogste niveau in jaren, de werkloosheid is dalende en dus blijven de consumentenbestedingen verder toenemen. Gegeven het jaargetijde is de kans op meteorologisch zwaar weer een stuk groter. Zo krijgt in de herfst van je carrière zitten een hele andere betekenis.

_____
Deze column verscheen eerder in ZTalks Magazine en op ztalkscollectief.nl