Geven en ondernemen

In mijn vorige bijdrage beloofde ik om een aantal voorbeelden van positieve toepassingen van (big) data op een rijtje te zetten. Dit om tegenwicht te bieden aan de overwegend negatieve wijze waarop datagebruik de laatste tijd onder de aandacht komt. Echter, niet zelden worden data en moderne technologieën op een verantwoorde manier ingezet voor nieuwe waardecreatie.

Laten we eerst eens bepalen wat verantwoord gebruik van data en data science technieken eigenlijk inhoudt. Het pionierswerk op dit vlak is verricht door het Responsible Data Science (RDS) consortium, een grote groep Nederlandse onderzoekers die actief zijn in verschillende disciplines. Enkele jaren geleden startten zij een samenwerkingsverband met aandacht voor de uitdagingen die het Tijdperk van Big Data met zich meebrengt. Het consortium formuleerde de vier kernwaarden van responsible data science; rechtvaardigheid, nauwkeurigheid, vertrouwelijkheid en transparantie (in het Engels afgekort tot FACT). Oftewel, gebruik van data zonder vooringenomenheid, giswerk en de onthulling van persoonlijke geheimen, maar met volledige openheid van zaken over de aanpak.

“Verantwoord gebruik van data is zonder vooringenomenheid, giswerk en de onthulling van persoonlijke geheimen”

Wanneer ondernemers bovengenoemde principes in acht nemen tijdens hun data-activiteiten, spreek ik graag van responsible data entrepreneurship. Dit is ook wel te definiëren als het proces van nieuwe waardecreatie door verantwoord gebruik van data om een kans te benutten. Verantwoordelijke data-ondernemers ontdekken, evalueren en benutten de kansen die de alomtegenwoordigheid van grote hoeveelheden data ons biedt om nieuwe producten en diensten te creëren, zonder daarbij de eerdergenoemde kernwaarden te schenden.

Als gezegd riep ik in mijn vorige bijdrage op om positieve toepassingen van (big) data met me te delen. Sindsdien ontving ik een aantal fascinerende voorbeelden, waarvoor dank! Meer voorbeelden zijn overigens nog steeds van harte welkom. Hierbij een selectie:

Verantwoord datagebruik wordt gedeeltelijk afgedwongen door de onlangs in werking getreden Europese dataverordening. Zo voorzien de nieuwe regels o.a. in meer zeggenschap over je eigen gegevens. Men kan nu het gebruik van persoonlijke gegevens door andere partijen beperken of zelfs volledig een halt toeroepen. Ook al voorzie ik geen plotse, grootschalige weigering door consumenten, bedrijven zijn er enorm bij gebaat dat ze hun gegevens (blijven) delen. Hoe krijgen ondernemers dit voor elkaar? Door er wat tegenover te stellen!

“Bedrijven zijn er enorm bij gebaat dat consumenten hun gegevens (blijven) delen”

Denk hierbij aan verbeterde dienstverlening door gepersonaliseerde aanbiedingen. Advertenties worden gerichter ingezet, waardoor campagnes minder weghebben van het afvuren van een schot hagel. De consument krijgt minder irrelevante producten of diensten aangeboden en de adverteerder bespaart kosten. Bovendien worden vaak hogere succespercentages (de zogenaamde conversion rates) bereikt dan voorheen.

Een andere aanvullende dienst die steeds vaker wordt aangeboden is die van het voorspellend onderhoud (of predictive maintenance). Daar waar veel van het onderhoud vooral correctief of preventief werd uitgevoerd, kan men nu op basis van data accuraat voorspellen wanneer onderhoud écht nodig is. Dit is niet alleen van groot economisch belang voor de bedrijfsvoering van bedrijven met veel machines en installaties, maar kan ook op kleinere schaal leiden tot meer efficiëntie. Denk aan doelmatiger onderhoud van CV-ketels en andersoortige consumentenelektronica.

“Klantgegevens bevatten waardevolle informatie die door een succesvol ondernemer te gelde gemaakt kan worden”

Een succesvol ondernemer biedt vandaag de dag wat aan in ruil voor klantgegevens. Deze gegevens bevatten waardevolle informatie die vervolgens te gelde gemaakt kan worden. Kort samengevat: Het is een kwestie van geven en ondernemen. Dit alles op verantwoorde wijze natuurlijk.

_____
Deze column verscheen eerder op ztalkscollectief.nl